Chia s�?chuyên môn – Khoa Khoa học xã hội – Luật

loannguyenhong — Thu, 06 Jul 2023 01:53:26 +0000

Ngày 03/07 vừa qua, Chương trình Tâm lý học và Viện Nghiên cứu và Tư vấn Giải pháp Tâm lý đã đón chào hơn 150 tham d�?viên thuộc cộng đồng Tâm lý học tại Việt Nam gồm các nhà chuyên môn, thực hành và sinh viên đến t�?nhiều t�?chức, bệnh viện và cũng như các trường Đại học.

Thạc sĩ Nguyễn Hồng Ân – Diễn gi�? Linus Paul Frederic Guenther

Chương trình được dẫn dắt bởi Nghiên cứu sinh Linus Paul Frederic Guenther – Đại học Sigmund-Freud, Berlin, CHLB Đức và dịch gi�?Thạc sĩ Nguyễn Hồng Ân – Giám đốc chương trình Tâm lý học chia s�?v�?việc ứng dụng Phân tích Ng�?ngôn, Ẩn d�?trong Tr�?liệu tâm lý dưới góc nhìn một chuyên gia và nghiên cứu sinh.

Người tham gia đặt câu hỏi

Người tham gia có cơ hội trải nghiệm hoạt động thực hành phân tích ẩn d�?hình ảnh hoa sen và thảo luận cùng ông Linus Paul Frederic Guenther. Tiếp nối sau phần chia s�?là bàn tròn thảo luận cùng với Thạc sĩ Trần Cẩm Thùy và Thạc sĩ Hoàng Anh Vũ, Chuyên gia tâm lý Vương Nguyễn Toàn Thiện v�?việc thực hành tâm lý tại Việt Nam, cũng như ứng dụng của ng�?ngôn, ẩn d�?trong quá trình thực hành.

Bàn tròn thảo luận với các chuyên gia trong ngành

Chia s�?chuyên môn – Khoa Khoa học xã hội – Luật

loannguyenhong — Wed, 14 Jun 2023 07:32:50 +0000

V�?diễn gi�?– TS Dương Ngọc Dũng, Giám đốc Chương trình Triết học, Phó Trưởng khoa KHXH-Luật Trường Đại học Hoa Sen

TS. Dương Ngọc Dũng tốt nghiệp Thạc sĩ Đông Á Học, Đại học Harvard năm 1995 và nhận bằng Tiến sĩ Tôn giáo học, Đại học Boston năm 2001. Ông từng giảng dạy chuyên ngành Marketing, Quản Tr�?Nhân S�? Quản Tr�?Xuyên Văn Hóa tại trường Đại Học Quản Tr�?Paris.

TS. Dương Ngọc Dũng cũng tham gia giảng dạy k�?năng mềm như tư duy lôgic, tư duy phản biện, thuyết trình, giao tiếp và đàm phán hiệu qu�?cho nhiều doanh nghiệp và các t�?chức phi chính ph�?

V�?khóa học Triết học cho Doanh nhân �?Philosophy for Entrepreneurs

Khóa học cung cấp những nét đại cương v�?các khái niệm, phạm trù, ch�?đ�?cơ bản của triết học, đ�?giúp cho doanh nhân có một cái nhìn tổng quan v�?nhân sinh quan và th�?giới quan. Khóa học đồng thời cũng bàn luận v�?những ch�?đ�?chính yếu của triết học Đông �?Tây khơi m�?ra một cách tiếp nhận mới với tư duy đa giác. T�?đó, người học có th�?nhận diện những nguyên tắc thuyết phục dưới nhãn quan triết học trên cơ s�?ch�?đạo của triết học ứng dụng.

Sau khi hoàn thành khóa học, học viên s�?tiếp nhận kiến thức v�?những thành qu�?triết học c�?– kim với một tâm th�?mới và có được cái nhìn toàn cảnh v�?tương lai triết học. Bên cạnh đó, người học s�?nâng cao được giá tr�?của bản thân, ứng dụng vào cho cá nhân, doanh nghiệp và s�?nghiệp của người học nhằm hướng đến một cộng đồng thịnh vượng.

Ngày khai giảng: 9:00, th�?Ba, ngày 20/06/2023

Tại phòng 509, Trường Đại học Hoa Sen, s�?8 Nguyễn Văn Tráng, P. Bến Thành, Q.1 TP HCM

Lịch học:

Buổi 1: 14:00-17:00, Ch�?nhật ngày 09/07/2023 (Phòng 507)

Buổi 2: 14:00-17:00, Ch�?nhật ngày 16/07/2023 (Phòng 507)

Buổi 3: 14:00-17:00, Ch�?nhật ngày 23/07/2023 (Phòng 507)

Buổi 4: 14:00-17:00, Ch�?nhật ngày 30/07/2023 (Phòng 507)

Địa điểm: Trường Đại học Hoa Sen, s�?8 Nguyễn Văn Tráng, P. Bến Thành, Q.1 TP HCM

Học phí: 6.000.000 VNĐ/ học viên

Link đăng ký: //forms.gle/aSDQBSY4UYjX7CdLA

Chia s�?chuyên môn – Khoa Khoa học xã hội – Luật

loannguyenhong — Fri, 09 Jun 2023 15:12:07 +0000

Tác gi�?Author: Michelle Smith, Deakin University

Người dịch/Translator: Doãn Thi Ngọc- Giảng viên, Đại học Hoa Sen

Nguồn: theconversation.com

Ch�?có một ph�?n�?được b�?nhiệm trong tổng s�?19 người thuộc Ban Nội Các của th�?br>tướng mới của Úc, Tony Abbott. Do đó, các diễn đàn trực tuyến đã sôi sục với cuộc
tranh luận v�?đại diện giới tính trong nền chính tr�?liên bang.

Một s�?lời giải thích đã được đưa ra v�?lý do tại sao các n�?ngh�?sĩ Đảng T�?do vẫn
chỉ“gõ cửa�?cho các v�?trí trong Nội Các. Tuy nhiên, một s�?người cũng ph�?nhận rằng
không có bất k�?vấn đ�?gì với việc tân ngoại trưởng Julie Bishop là người ph�?n�?duy
nhất ngồi gh�?đầu.

Một trong những lời bào chữa thường xuyên nhất được viện dẫn đ�?giải thích cho quốc
hội Úc là việc có đa s�?nam giới là do “công trạng hay thực lực�? Theo logic xứng đáng,
một người th�?hiện kh�?năng cao nhất cho một công việc thì một v�?trí tại trường đại học
hoặc thậm chí một v�?trí trong Nội Các liên bang s�?được lựa chọn và dành cho h�? bất
k�?các yếu t�?nào khác.

Điều này nghe có v�?công bằng trên b�?nổi. Một người đã làm việc chăm ch�?và th�?hiện
những phẩm chất vượt trội so với tất c�?các ứng viên khác thì họs�?thành công.
Vấn đ�?cần bàn v�?ý tưởng xứng đáng �?đây là nó cho rằng tất c�?mọi người đều có cơ
hội thành công như nhau. Phong trào hướng tới bình đẳng chính thức thông qua luật
chống phân biệt đối x�?đã tạo ra ấn tượng rằng không có rào cản nào đối với s�?tham
gia của ph�?n�? người bản địa, người GLBTIQ, người khuyết tật và người da màu tại nơi
làm việc và cuộc sống công cộng.

Ví d�? Đạo luật phân biệt giới tính của Khối thịnh vượng chung (1984) đã cấm quảng cáo
việc làm cho “đàn ông�? “con trai�? “ph�?nữ�?hoặc “con gái�? Nó quy định rằng ph�?n�?br>không còn được tr�?mức lương thấp hơn khi thực hiện các nhiệm v�?giống như nam giới
và cũng như tìm cách bảo v�?ph�?n�?khỏi b�?sa thải khi mang thai.

Phép ẩn d�?v�?một cuộc đua đang chạy thường được s�?dụng khi so sánh các mô hình
bình đẳng. Mô hình chính thức, mà mọi người viện dẫn khi h�?thảo luận v�?giá tr�?và

“người tốt nhất cho công việc�? xem tất c�?các đối th�?cạnh tranh �?v�?trí của h�?trên
cùng một vạch xuất phát.

Nó không cho phép liệu một s�?vận động viên ẩn d�?này có th�?đã được huấn luyện tại
Viện Th�?thao Úc với quyền tiếp cận với các huấn luyện viên và thiết b�?ưu tú hay không,
trong khi các đối th�?khác có th�?đến vạch sau khi được t�?huấn luyện và không có giày
chạy b�?đ�?mang. Rõ ràng, đối th�?th�?hai đang gặp bất lợi trong cuộc đua “sòng
phẳng�?này. Tuy nhiên, điều gì s�?xảy ra nếu anh ấy hoặc cô ấy thực s�?có tiềm năng
tr�?thành người nhanh nhất nếu được cấp quyền truy cập vào cùng một tài nguyên?
Một ví d�?thực t�?v�?việc mô hình bình đẳng chính thức thất bại như th�?nào là trong
trường hợp Người bản địa tham gia vào giáo dục đại học. Tất c�?học sinh trung học Úc
đều có cơ hội d�?thi Lớp 12 và đăng ký vào đại học. Tuy nhiên, học sinh bản địa �?các
địa điểm xa xôi nói riêng không có cùng nguồn tài chính, cơ s�?vật chất trường học và
hoàn cảnh cộng đồng đ�?h�?tr�?h�?tr�?nên xuất sắc.

Việc áp dụng nghiêm ngặt khái niệm thành tích s�?không tính đến những thiệt thòi mà
học sinh bản địa gặp phải so với tr�?em nội thành �?các trường tư thục.
Đ�?đạt được s�?bình đẳng v�?kết qu�?– hay bình đẳng thực chất – chúng ta phải t�?b�?br>những quan niệm v�?thành tích, b�?qua những bất lợi xã hội, và những rào cản có th�?br>ngăn cản các ứng c�?viên giỏi ngang nhau hoặc tốt hơn tham gia cuộc đua. Một s�?br>người cho rằng khái niệm đối x�?bất bình đẳng thông qua hạn ngạch, hoặc cơ ch�?gia
nhập đặc biệt là khó chịu và không công bằng, nhưng điều quan trọng là phải nhận ra s�?br>không công bằng của gi�?định v�?một vạch xuất phát bình đẳng vốn có trong khái niệm
năng lực.

Khi các trường đại học khuyến khích tuyển sinh sinh viên Bản địa, ngay c�?khi điểm s�?br>mà sinh viên đạt được �?trường không đáp ứng yêu cầu thông thường, h�?không ch�?br>đơn giản là phạt những sinh viên đã th�?hiện “năng lực-merit�? Thay vào đó, h�?đang làm
việc đ�?khắc phục nhược điểm mang tính h�?thống dẫn đến kết qu�?không bình đẳng (đại
diện người bản địa kém trong giáo dục đại học).

Khi các đảng phái chính tr�?hành động đ�?chống lại tình trạng thiếu đại diện của ph�?n�?
như trong ví d�?v�?EMILY’s List của nhóm liên kết với Đảng Lao động, nhằm tìm cách
tăng s�?lượng ứng c�?viên n�?t�?năm 1996, hoặc sáng kiến Foundation 51 đã được đ�?br>xuất đ�?phát triển và tuyển dụng những người theo Đảng T�?Do, không nhất thiết phải là
những người đàn ông “có công trạng�?cho các v�?trí này, mà đúng hơn, đó là việc thừa
nhận những lý do văn hóa và xã hội khiến nhiều ph�?n�?khó tham gia chính tr�?hơn.

Điều đó có nghĩa là thừa nhận rằng cuộc đua đang chứng kiến hầu hết ph�?n�?bắt đầu
với một điểm cản rất lớn và một s�?ứng c�?viên “tốt nhất�?của chúng tôi thực s�?có th�?b�?br>giới hạn trong khu vực dành cho những v�?trí này, tr�?khi chúng ta hành động đ�?hướng
tới s�?bình đẳng v�?kết qu�?

Úc là một quốc gia có thiện cảm với khái niệm “fair go�? Do đó, chúng ta phải nhận ra
rằng đạt được v�?trí nào đó nh�?vào “bằng khen hay công trạng�?không có nghĩa là
không có những ứng c�?viên tốt hơn ngoài kia đang b�?thiếu đặc quyền và b�?thiếu cơ hội
tương t�?

Báo The Conversation và tác gi�?Michelle Smith, Deakin University cho phép
Gendertalkviet dịch sang tiếng Việt và đăng toàn văn. Thay mặt cho, Ban
Biên Tập Gender Talk, chúng tôi xin gửi lời cám ơn chân thành tới Tác gi�?và
Báo The Conversation cho phép chúng tôi đăng lại bài toàn văn. S�?đóng
góp của Quý Báo The Conversation và tác gi�?rất quý giá và ý nghĩa.

Link gốc: //theconversation.com/whats-wrong-with-merit-why-equal-
treatment-does-not-reward-the-most-deserving-18317
Link Tiếng Việt: //gendertalkviet.blogspot.com/2023/06/co-gi-sai-khong-
voi-viec-anh-gia-cong.html

Chia s�?chuyên môn – Khoa Khoa học xã hội – Luật

hoaleduc — Sun, 19 Mar 2023 16:27:46 +0000

Sốc văn hóa là ch�?đ�?rất ph�?biến không ch�?đối với nhũng du học sinh khi lần đầu tiên đặt chân đến một đất nước xa l�?với những điều mới m�?v�?ngôn ng�? lối sống, phong tục, tập quán, mà còn đối với bất k�?ai khi h�?va chạm với một tình huống mới, nền văn hóa mới, một vùng miền mới ngay trên đất nước của h�?mà h�?không nhận biết. Bài viết này s�?bàn v�?ba điểm chính gồm: sốc văn hóa, bốn giai đoạn của sốc văn hóa, và một s�?cách giải quyết khi b�?sốc văn hóa.

Theo Adler (1981) cho rằng sốc văn hóa là một tập hợp các phản ứng cảm xúc đối với việc mất đi s�?quen thuộc t�?nền văn hóa của chính mình đối với những kích thích của một nền văn hóa mới mà chúng ta có ít hoặc chưa hiểu rõ ý nghĩa của s�?vật-s�?việc hay hiện tượng hay tải nghiệm mới và có th�?dẫn đến hiểu lầm (trang 13). Hay nói cách khác, những người không có đ�?thông tin v�?nơi mà h�?s�?đến thì h�?thường có kh�?năng b�?sốc văn hóa.

Học gi�?Oberg (1954, 1960) là người đầu tiên giới thiệu thuật ng�?‘sốc văn hóa�? sốc văn hóa đ�?mô t�?trải nghiệm của người di cư t�?nền văn hóa này sang nền văn hóa khác. Oberg định nghĩa sốc văn hóa là s�?lo lắng dồn dập do đánh mất tất c�?các dấu hiệu và biểu tượng quen thuộc của chúng ta v�?s�?giao tiếp xã hội.

Theo học gi�?Oberg (1986) đưa ra một s�?ví d�?v�?sốc văn hóa như:

S�?lo lắng v�?thức ăn của nơi mới hay một đất nước mới,
Sinh viên t�?lớp 12 lên học đại học,
Một người t�?quê lên thành ph�?sinh sống hay làm việc hay thăm người thân
Chuyển việc t�?công ty này qua làm cho công ty khác,
Bác sĩ và nhân viên y t�?t�?Bắc vào Nam trong thời gian CoVID-19 vừa qua đã cho thấy chống dịch h�?chưa quen ngay được với món ăn hay gia v�?của người miền nam hay ngược lại, hay
S�?lo lắng khi tiếp xúc với các thành viên của nước khác, cảm giác không muốn học ngôn ng�?của nước s�?tại, cảm giác muốn quay v�?đất nước của mình, nơi chôn rau cắt rốn của mình.

Chính vì vậy, vấn đ�?sốc văn hóa là một điểm quan trọng cần được thảo luận bởi vì vấn đ�?này hiện diện thường trực trong các hoạt động hàng ngày đến các phạm vi rộng hơn như h�?tư tưởng và các thiết ch�?xã hội.

K�?đến, chúng ta s�?thảo luận các giai đoạn của sốc văn hóa. Theo các nghiên cứu v�?tâm lý học và nhân chủng học Oberg (1960), có 4 giai đoạn sốc văn hóa: giai đoạn hứng thú, giai đoạn khủng hoảng, giai đoạn điều chỉnh, và giai đoạn chấp nhận.

Theo Oberg (1960), giai đoạn đầu tiên là giai đoạn hứng thú. Giai đoạn này còn được gọi là giai đoạn say mê hay giai đoạn trăng mật hay giai đoạn phấn kích v�?những điều mới l�?hay trải nghiệm mới đầy thú v�? Những người mới đến thường tận hưởng khoảng thời gian rất vui v�? hạnh phúc, đẹp đ�? hứng khới và ít cảm thấy s�?hãi trước nền văn hóa của nơi mới
Sau giai đoạn 1, s�?hưng thú s�?giảm dần. Và chúng ta s�?chuyển sang giai đoạn th�?2 là giai đoạn khủng hoảng. Oberg (1960) mô t�?những người trong giai đoạn khủng hoảng này thường bộc l�?thái đ�?khó chịu, thù địch và hung hăng đối với nơi mới và bắt đầu hình thành và phát triển những định kiến. Giai đoạn này cho thấy qua những cảm xúc như mất mát, th�?ơ, bối rối, mất phương hướng, cô lập, t�?đ�?lỗi, cảm giác kém cỏi, và cô đơn. Cá nhân có th�?xảy ra khủng hoảng. Điều này có th�?là kết qu�?của những vấn đ�?trên ngày càng tăng và có nhiều trải nghiệm tiêu cực hơn. Những người mới đến một nền văn hóa mới có th�?phát triển cảm giác bất lực và s�?bối rối đi cùng với s�?thiếu kiểm soát và h�?mong muốn được v�?nhà & ví d�?sốc văn hóa của giai đoạn khủng hoảng,
Giai đoạn th�?3 là giai đoạn điều chỉnh– �?giai đoạn điều chỉnh này, mọi người thường �?môi trường mới hay �?nước ngoài một thời gian và h�?nhận ra rằng h�?phải chấp nhận s�?khác biệt và đối phó với các vấn đ�?bằng s�?hài hước hay bằng một thái đ�?sinh tồn
Giai đoạn th�?4 là giai đoạn chấp nhận. Sau khi du khách vượt qua một quá trình học hỏi, các cá nhân có th�?s�?chấp nhận một nền văn hóa mới. Đó là thời điểm mà chúg ta trải qua giai đoạn cuối cùng là giai đoạn thích nghi hay chấp nhận. Trong giai đoạn này, người mới đến một nơi mới thường chấp nhận nền văn hóa mới như một cách sống khác. H�?bắt đầu hiểu và chấp nhận văn hóa của nơi mình đến và nhận ra rằng h�?đang sống trong một môi trường mới và môi trường này s�?không thay đổi vì h�?và h�?phải thích nghi với hoàn cảnh mới này và ví d�?của giai đoạn thích nghi và tạo dựng thành công mối quan h�?/em> với gia đình, bạn bè nước ngoài

Cuối cùng, sốc văn hóa có th�?khiến bạn cảm thấy mệt mỏi, buồn và cô đơn, lạc lõng. Đây là điều mà đa s�?chúng ta gặp phải �?mọi lúc nọi mơi, và đặc biệt khi đi ra một nơi l�?lẫm, nhưng nh�?vậy chúng ta luôn biết cách giải quyết chúng đ�?sinh tồn tốt hơn. Sau đây là một s�?cách hiệu qu�?đ�?vượt qua sốc văn hóa:

Trước hết, thừa nhận cảm xúc choáng ngợp bởi môi trường xung quang và tin rằng bạn không đơn độc vì có nhiều người giống bạn;

K�?đến, ai cũng ít nhiều từng b�?sốc văn hóa; vì vậy, cách tốt nhất là chuẩn b�?k�?càng v�?văn hóa, hoặc quan sát đ�?ứng x�?phù hợp với hoàn cảnh hiện tại;

Tiếp theo, khi gặp những gì mới hay khác l�? hoặc nếu không hiểu thì chúng ta nên mạnh dạn HỎI đ�?hiểu chính xác hơn những lớp ý nghĩa đằng sau những lời nói, hành vi trong giao tiếp;

Ngoài ra, chúng ta dám vượt qua vùng an toàn đ�?sẵn sàng cởi m�?đón nhận cái mới, s�?khác biệt thì sốc văn hóa s�?giảm dần và chúng ta s�?hòa nhập tốt hơn và giao tiếp hiệu qu�?hơn với mọi người;

Tìm người hiểu biết v�?đa văn hóa hay thấu cảm đ�?chia se nỗi lòng và tham gia các buổi giao lưu, lớp học, hội nhóm, workshop, hội thảo v�?đa văn hóa s�?giúp bạn tr�?thành những tác nhân thay đổi và giúp đ�?người khác giống như mình;

Cuối cùng, nhập gia tùy tục là điều quan trọng vì mỗi nơi mỗi khác nên chúng ta không nên áp đặt nhân sinh quan và th�?giới quan của mình vào một nền văn hóa ngay. Chúng ta nên học hỏi, chia s�? trao đổi, điểu chỉnh, tiếp biến những cái hay, cái mới, và tr�?nên người hiểu chuyện, tôn trọng s�?khác biệt, và thấu cảm.

Đến đây chúng tôi xin khép lại ch�?đ�?sốc văn hóa.. Chúng tôi hi vọng với những kiến thức trên s�?giúp các bạn có các ứng phó sốc văn hóa tốt hơn dựa vào cơ s�?khoa học.

Tác gi�? ThS. Doãn Th�?Ngọc �?GV Khoa KHXH-Luật-Trường ĐH Hoa Sen

Tài liệu tham khảo:

Adler, N. J. (1981). Re-entry: Managing cross-cultural transitions. Group & Organization Studies, 6(3), 341-356.

Oberg, K. (1954). Culture shock (p. 1). Indianapolis, IN: Bobbs-Merrill.

Oberg, K. (1960). Cultural shock: Adjustment to new cultural environments. Practical anthropology, (4), 177-182.

Chia s�?chuyên môn – Khoa Khoa học xã hội – Luật

hoaleduc — Sun, 19 Mar 2023 09:59:58 +0000

Ngày 18/3/2023 vừa qua, tại Hội trường 204, TSC Nguyễn Văn Tráng đã có đã có cuộc trò chuyện chuyên đ�?v�?“ChatGPT và giáo dục�?với s�?tham gia của hai diễn gi�?

TS. Edward Hockings, Giàng viên chương trình Triết học

TS.Dương Ngọc Dũng, phó Trường khoa KHXH-Luật, trường Đại học Hoa Sen

Trong chương trình trò chuyện tương tác giữa các diễn gi�?và tham d�?viên nhằm thảo luận v�?những khám phá những cách thức công ngh�?AI mới có th�?thay đổi nền giáo dục.

Nội dung chính đó là:

Điều gì s�?hiệu qu�?nhất: cấm AI trong lớp học hay tích hợp AI vào giáo dục?

Hơn nữa, chúng ta s�?thảo luận v�?tương lai của giáo dục. Đã đến lúc thay đổi cách học sinh học và những gì h�?học?

Cuộc trò chuyện đơn giản nhưng không kém phần sôi nổi bời các Q&A t�?các học viên là giáo viên tại các trường THPT trên địa bàn tp.HCM đến tham d�?

\

Chia s�?chuyên môn – Khoa Khoa học xã hội – Luật

hoaleduc — Tue, 31 Jan 2023 02:23:31 +0000

Ngày 09 tháng 01 năm 2023, ThS. Doãn Th�?Ngọc-Giảng viên Trường ĐH Hoa Sen đã trình bày ch�?đ�? “Văn Hóa Ứng X�?Trong Trường Học”, với s�?tham gia của khoảng 700 học sinh Trường PTTH Nguyễn Th�?Minh Khai,

Nội dung được tập trung trao đổi sôi nổi với các em học sinh v�?văn hóa, v�?giao tiếp ứng x�?và một s�?cách ứng x�?với những hành vi tiêu cực trong giao tiếp ứng x�?trong trường học.

*** Th�?nhất, văn hóa là cách sống của một nhóm người bao gồm những hành vi, niềm tin, giá tr�?và biểu tượng mà h�?chấp nhận một cách t�?nhiên mà không cần suy nghĩv�?chúng và được truyền qua giao tiếp và bắt chước t�?th�?h�?này sang th�?h�?khác (Samovar and Porter, 1994).

– V�?hành vi, một s�?ví d�?như hành vi chào hỏi trong văn hóa người Việt Nam hàng ngày như: chúng ta chào thầy cô, chào cha m�? chào người lớn, chào bạn bè, chào khách hang có th�?có những khác biệt nhất định. Có s�?khác biệt trong văn hóa chào hỏi của người Nhật Bản và người Việt Nam. Hành vi văn hóa chào hỏi của Người Việt Nam thường chào nhau, có th�?đi kèm với gật đầu nh�?và cười và có th�?sau lời chào là hỏi thăm sức kho�? công ăn việc làm, đang đi đâu, đang làm gì�?Đó là một cách quan tâm tới người được chào, biểu l�?tình cảm và s�?thân thiện. Trong văn hóa chào hỏi của Nhật Bản, h�?cúi chào nhau. Người Nhật tùy theo đối tượng mà phân thành các kiểu chào hỏi khác nhau như:cúi chào 15 đ�? 30 đ�?hay 45 đ�?và nam giới và n�?giới s�?đ�?tay khác nhau.

– V�?niềm tin trong văn hóa Việt Nam, hiến pháp và người Việt Nam đều tin mọi người đều bình đẳng; vì vậy, ai cũng mong muốn đối x�?công bằng và bình đẳng, t�?t�? đàng hoàng với nhau và chúng ta tin rằng con người ta có th�?thay đổi tốt hơn sau khi mắc sai lầm.

– V�?giá tr�? gần đây chúng ta bàn nhiều v�?các giá tr�?quốc gia, giá tr�?cốt lõi của dân tộc mà chúng phản ánh khát vọng, khát khao của c�?dân tộc đều muốn vươn tới như các giá tr�?nền tảng v�?hòa bình, thống nhất, độc lâp, t�?do, hạnh phúc, dân ch�? dân giàu, nước mạnh, công bằng, văn minh, nhân văn.

– V�?biểu tượng, đây chính là lớp v�?ngoài tiêu biểu của một nền văn hóa của một quốc gia mà bất k�?ai cũng có th�?nhìn thấy như: thức ăn, kiến trúc, ngôn ng�?hoặc trang phục truyền thống, lá c�? hoa sen, ẩm thực �?Ph�? Bánh mì đã được đưa vào t�?điển của th�?giới.

*** Th�?hai, giao tiếp là một quá trình trao đổi thông tin, ý tưởng, cảm nhận, cảm xúc và ý kiến bằng lời hoặc không lời giữa hai hay nhiều người (W.H. Newman & C.F. Summer).

Chúng ta thường hiểu nhau trong giao tiếp, nhưng cũng có lúc chúng ta không hiểu nhau. Chính vì vậy mà giao tiếp thực t�?là khó vì chúng ta có th�?suy diễn hay d�?t�?cho rằng mình hiểu ý của người nói và tưởng hiểu ý của người nói, mà không làm rõ ý của người nói nên thường hiểu sai ý của người gửi trong qúa trình giao tiếp. Khi chúng ta phản hồi lại thì thấy không đúng ý và chúng ta mới nói câu “tôi c�?tưởng�?như vậy ch�?và d�?dẫn đến buồn khó chịu, tức tối, giận, la hét và ứng x�?rất tồi t�? Vì vậy, đ�?giao tiếp hiệu qu�?và thành công, đòi hỏi chúng ta không ch�?có kiến thức nền vững chắc, nhiều k�?năng như k�?năng lắng nghe hiệu qu�? k�?năng đặt câu hỏi, k�?năng làm rõ vấn đ�? k�?năng tóm tát, k�?năng ghi chú, k�?năng đọc, viết, k�?năng tư duy phản biện, k�?năng thấu cảm, k�?năng khoan dung và nhiều k�?năng khác nữa. Quan trọng hơn c�? chúng ta cần có thái đ�?tích cực, cởi m�? học hỏi, nhìn lại mình, và sửa sai.

*** Điểm th�?ba là tìm hiểu v�?ứng x�?

Ứng x�?là thái đ�? hành vi, lời nói trong quan h�?giao tiếp giữa người với người. Ứng x�?là t�?ghép của hai t�?ứng và x�? Trong đó, “ứng�?/strong> mang nghĩa là ứng phó, ứng biến. Còn “xử�?/strong> mang nghĩa là x�?lý, x�?th�? x�?s�? Ứng x�?là cách thức con người lựa chọn đ�?đối x�?với nhau trong giao tiếp hàng ngày. Vì vậy, mỗi cá nhân khi giao tiếp cần ứng x�?phù hợp và hiệu qu�? tùy theo vai trò, hoàn cảnh và mục đích giao tiếp. Học sinh-sinh viên cần hiểu rõ các quy tắc ứng x�?giao tiếp cơ bản với thầy cô, cha m�? ông bà, hàng xóm, bạn bè đ�?giao tiếp phù hợp như:

Với thầy cô giáo: Đảm bảo s�?kính trọng, l�?phép, lời nói lịch s�? ngắn gọn, và rõ ràngrõ ràng. Lời chào cao hơn mâm c�?nên các em cần kính thưa khi chào hỏi và không được có những hành vi, c�?ch�? lời nói thiếu chuẩn mực đạo đức và vô l�? Biết xin lỗi, nhận sai và sửa sai.

Với ông bà/cha m�? Chào hỏi l�?phép, kính trọng, hỏi han, chia s�? thương yêu, quan tâm đến mọi người trong gia đình. Khi được hỏi phải tr�?lời l�?phép, nh�?nhàng, rõ ràng. Không vô l�? chủi tục, khích bác, công kích, lên án ông bà, cha m�?và người lớn tuổi.

Với bạn bè: cần đảm bảo thân mật, cởi m�? trong sáng, không cầu kì, không kiểu cách, và giúp đ�?lẫn nhau. Gọi nhau bằng tên hoặc bạn, cậu, t�? không nhại giọng, chọc ghẹo, chê bai những khiếm khuyết v�?ngoại hình hoặc đặc điểm v�?tính nết của người khác.

Với xã hội: Ứng x�?trong giao tiếp đảm bảo lịch s�? nh�?nhàng, ân cần, giúp đ�? hỏi thăm, chia s�?chân tình, không cãi c�? không xích mích, không tr�?thù.

Ứng x�?trong sinh hoạt đảm bảo đi nh�?nói kh�? không x�?rác, không quát tháo, không gây mất trật t�?an ninh, không gây ồn ào, mất v�?sinh chung.

*** Điểm th�?tư là giao tiếp ứng x�? Giao tiếp ứng x�?/strong> được hiểu là s�?phản ứng của cá nhân, t�?chức, nhóm. Mỗi cá nhân cần giao tiếp ứng xử�?/strong>tinh t�? khôn ngoan vì đây chính là cầu nối đ�?gắn kết và phát triển trong đời sống hàng ngày. Đồng thời, k�?năng này còn mang lại rất nhiều lợi ích khác khi giao tiếp như tạo ấn tượng ban đầu tốt, được yêu mến trong một tình huống c�?th�?và nhất định. Khi giao tiếp các em nên hòa mình vào câu chuyện của người đối diện, tìm những ch�?đ�?trung lập, an toàn và không quá riêng tư đ�?bắt chuyện, đặc biệt tránh định kiến, phân biệt đối x�? cần tôn trọng s�?đa dạng vùng miền, giới tính, tôn giáo, màu da, sắc tộc.

*** Cuối cùng, một s�?cách đơn giản vượt qua các biểu hiện văn hóa ứng x�?tiêu cực trong trường học thông qua việc áp dụng sáu giác quan.

Đôi tai rất quan trọng. Chúng ta cần luyện k�?năng lắng nghe bằng c�?con tim và khối óc. Nghe có chú tâm. Đ�?nghe hiệu qu�?và đạt mục tiêu giao tiếp, chúng ta cần gi�?cho tâm thật an và tĩnh, không gi�?định hay tưởng tượng vô căn c�?và cần tập trung vào thông điệp được truyền tải. Trong cuộc sống giao tiếp hàng ngày, chúng ta rất d�?hiểu nhầm nhau và d�?t�?suy diễn, t�?tưởng theo ý của mình nên đôi khi không hiểu đúng ý của người nói.

Mắt đóng vai trò quan trọng vì trăm nghe không bằng một thấy. Đôi mắt cũng là cửa s�?của tâm hồn và chúng ta cần nhìn thẳng, nhưng không nhìn chằm chằm khi giao tiếp. Nhìn sao cho phù hợp văn hóa, nhìn sao cho yêu thương, lịch s�? tôn trọng, thân thiện, đàng hoàng đ�?không b�?gọi là “có đôi mắt hư�?

Tay là xúc giác và cũng rất quan trọng trong văn hóa ứng x�? Ngày nay, chúng ta dùng mạng xã hội nhiều và đôi khi tay của chúng ta nhanh hơn cái đầu hay được gọi là anh hung bàn phím. Vì vậy, chúng ta cũng cần suy nghĩ k�?trước khi đưa một thông tin gì đó lên mạng xã hội. Ngoài ra, khi bắt tay thì cũng tìm hiểu văn hóa bắt tay đ�?bắt tay sao cho phù hợp. Bàn tay ta không nên đụng chạm lung tung trong giao tiếp và cần xin phép khi đụng vào ai đó đ�?tránh những vấn đ�?nhạy cảm v�?văn hóa hay quấy rối tình dục.

Miệng –Ông bà ta có câu “Bệnh t�?miệng vô, họa t�?miệng ra�? Trong giao tiếp nếu chúng ta không nói được điều gì t�?t�? có l�?chúng ta nên chọn im lặng và nên chọn người tin tưởng đ�?nói những điều riêng tư. Lời nói không mất tiền mua, lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau. Nếu l�?miệng phải biết sửa sai.

Mũi là khứu giác. Ngày nay chúng ta cần lưu tâm v�?mùi v�?vì có nhiều người b�?d�?ứng mùi. Chúng ta nên gi�?gìn cơ th�?v�?sinh sạch s�? gi�?mùi t�?nhiên là tốt nhất.

Cuối cùng, cảm nhận của chúng ta khi giao tiếp. Giao tiếp là khó. Mỗi người là độc đáo và riêng biệt. Vì vậy, chúng ta cần linh hoạt ứng x�?và luu ý tránh làm phiền người khác và tránh làm mất thời gian không cần thiết của người khác.

ThS. Doãn Th�?Ngọc �?GV Khoa KHXH-Luật-Trường Đại Học Hoa Sen

Chia s�?chuyên môn – Khoa Khoa học xã hội – Luật

hoaleduc — Mon, 12 Dec 2022 02:12:10 +0000

TS. DƯƠNG NGỌC DŨNG (2021)

P.Trưởng khoa KHXH-Luật, GĐCT Triết học

Xuất hiện t�?những thập niên 1920 bên Đức ch�?nghĩa hiện thực huyền ảo, vốn bắt nguồn t�?hội họa, tiến vào văn học, và thay th�?triết học đặt lại câu hỏi v�?bản chất của thực tại. Trăm năm cô đơn (Cien años de soledad, viết bằng ngôn ng�?Tây Ban Nha, xuất bản lần đầu 1967), của Gabriel Garcia Marquez, nhà văn Columbia, cũng như Hư cấu (Ficciones, tiếng Tây Ban Nha, xuất bản lần đầu 1944) của Jose Luis Borges (nhà văn Argentina), là hai tác phẩm tiêu biểu cho th�?loại này. Điều kì l�?là đầu tiên thuật ng�?“hiện thực huyền ảo�?xuất hiện, không phải trong tiếng Tây Ban Nha như nhiều người nghĩ, mà là trong tiếng Đức (magischer Realismus), chính những nhà phê bình ngh�?thuật Đức (c�?th�?là Franz Roh và Gustav Hartlaub) đã đặt ra t�?này, sau đó là tiếng Hòa Lan, tiếng Tây Ban Nha, rồi mới được dịch sang tiếng Anh là magical realism.

Hầu như hiện nay nói đến văn học Tây Ban Nha hay văn học Châu M�?La Tinh nói chung mọi người đều nh�?tới một cụm t�?duy nhất: ch�?nghĩa hiện thực huyền ảo (el realismo mágico). Nghe tiếng Việt thì thấy hay hay, không có vấn đ�?gì, nhưng nếu đọc tiếng Anh, hay tiếng Tây Ban Nha, Pháp, Đức, chúng ta thấy ngay một s�?nghịch lý: đã là “hiện thực�?(realism) thì làm sao mà “mang tính chất huyền ảo, ma thuật�?(magical) cho được? Người theo ch�?nghĩa hiện thực, hay duy vật triệt đ�? không th�?tin rằng có một thiên thần, một ngày mưa to gió lớn nào đó, gãy cánh rơi t�?trên trời xuống và sau đó chung sống với một gia đình trần tục trên trái đất này. Vô lý! Phi hiện thực! Ch�?có trong tiểu thuyết khoa học viễn tưởng! Nhưng thực t�?đây chính là điều các nhà văn trong phong trào hiện thực huyền ảo đang nhắm đến theo kiểu gài bom đánh sập những ý tưởng đóng khung sẵn của chúng ta v�?cái gọi là “th�?giới hiện thực.�?So sánh nào cũng khập khiễng, nhưng đọc Trăm năm cô đơn thì cũng giống như xem tranh Picasso vậy! Ông này cũng người Tây Ban Nha.

Nếu bạn xem tranh Bùi Xuân Phái và “kết�?họa sĩ này- chuyên gia v�?tranh v�?ph�?c�?Hà Nội- thì khó lòng mà “hiểu�?Picasso muốn nói gì trong các bức tranh k�?quặc của ông ta. Mọi th�?đều chẳng giống tí ti gì với “hiện thực.�?Nhưng câu hỏi mà những nhà văn hiện thực huyền ảo đang hỏi chúng ta chính là: “Chính xác thì khi anh nhìn (look at) vào một bức tranh thì anh muốn “thấy�?(see) cái gì?�?Thông thường chúng ta muốn “thấy�?những th�?mình đã “thấy�?rồi. Những th�?mình chưa “thấy�?bao gi�?d�?làm chúng ta bối rối, và thậm chí kinh hãi, giống hệt như nhìn mặt một tên sát nhân vậy.

Câu hỏi muôn đời của triết học: “Hiện thực là gì?�?gi�?đây đã được tiếp thu và đặt lại, hình tượng hơn và hấp dẫn hơn, không quá khô khan, trừu tượng như thời còn ẩn náu trong tháp ngà của mấy v�?giáo sư triết học nữa. S�?gia ngh�?thuật Irene Guenther viết: “Việc đặt hai t�?‘hiện thực�?và ‘huyền ảo�?bên cạnh nhau đã phản ánh tính quái đản và tính huyền bí (nguyên tác Đức ng�? Unheimlichkeit) trong chính bản chất của con người và trong chính môi trường công nghiệp hiện đại của h�?�?V�?phương diện ngh�?thuật, chúng ta có th�?tìm thấy ch�?nghĩa hiện thực huyền ảo trong những tác phẩm hội họa của Giorgio de Chirico, nhà danh họa Ý nổi tiếng trong phong trào “ngh�?thuật siêu hình�?(arte metafisica) chuyên v�?những vật th�?thông thường t�?những góc nhìn…bất thường. G.F. Hartlaub, giám đốc Viện Bảo Tàng Ngh�?Thuật �?Mannheim vào những thập niên 1920, chính là người đầu tiên s�?dụng thuật ng�?“ch�?nghĩa hiện thực huyền ảo�?(magischer Realismus) đ�?mô t�?tác phẩm của họa sĩ Max Beckmann do chính ông t�?chức triển lãm vào năm 1923. Nhưng sau đó Hartlaub đã đổi ý, s�?dụng một thuật ng�?khác là “tính khách quan mới�?(neue Sachlichkeit).

Đối với những họa sĩ Đức và Ý theo trường phái này thì điều quan trọng nhất trong việc khắc họa “hiện thực�?chính là thông qua những nét c�?hết sức hiện thực, người ngh�?sĩ phải nắm bắt cho được tính huyền bí k�?l�?của những s�?vật c�?th�? tầm thường, hết sức quen thuộc trong cuộc sống hàng ngày. Chính vì th�?ảnh hưởng của phân tâm học Freud và Jung có th�?nhận thấy rất rõ trong tác phẩm của những nhà văn hay ngh�?sĩ được xếp vào phong trào hiện thực huyền ảo. Phân tâm học dạy cho chúng ta cách nhìn xuyên thấu qua cái “hiện thực của cuộc sống hàng ngày�?đ�?hội thông vào những chiều sâu vô thức bí ẩn của cõi nhân sinh, như nhân vật Gregor Samsa trong truyện ngắn Hóa thân nổi tiếng của Kafka (die Verwandlung, tiếng Đức, xuất bản lần đầu 1915) đột nhiên thức giấc và thấy mình đã biến thành…một con sâu khổng l�? Ngh�?thuật và văn học c�?điển giúp chúng ta nhìn thấy diện mạo bên ngoài của s�?vật, một th�?diện mạo công ước đã b�?xã hội hóa đến tận xương tủy, nhưng nhà văn siêu thực và hiện thực huyền ảo ch�?cho chúng ta thấy những chiều sâu thăm thẳm của vô thức, s�?k�?l�?đến rợn người của kiếp nhân sinh, một s�?k�?l�?khủng khiếp đến mức không ai dám nhìn thẳng cái vực thẳm mênh mông đó.

Bất k�?lúc nào trong cuộc sống chúng ta cũng phải đối mặt với câu hỏi căn bản nhất của kiếp người: “Tại sao phải lập đi lập lại công việc hàng ngày, như một cái máy đã được lập trình sẵn, nhàm chán đến mức buồn nôn, đ�?rồi cũng phải đối diện với thần chết lúc nào cũng rình rập xung quanh? Ý nghĩa của cuộc sống thực ra là gì? Con người có s�?t�?do chọn lựa không? Hay tất c�?đều đã được an bài trong s�?phận?�?Nói như Nietzsche: “Nếu bạn nhìn quá lâu vào vực thẳm, vực thẳm s�?nhìn lại bạn!�?(When you gaze long into the abyss, the abyss also gazes into you).

Tất c�?những rối rắm trong văn học c�?điển, mối tình tay ba, tình yêu đơn phương, xã hội chiến tranh, vân…vân…tất c�?đều diễn ra trên một s�?gi�?định hết sức lạc quan rằng mọi s�?xung đột rồi s�?kết thúc trong hòa bình, tình yêu không thỏa mãn trong kiếp này thì s�?thỏa mãn trong kiếp sau, y hệt như cảnh đại đoàn viên trong hầu hết mọi cuốn tiểu thuyết Trung Quốc c�?điển (tr�?Hồng Lâu Mộng). Nhưng các ngh�?sĩ và nhà văn hiện thực huyền ảo muốn phá v�?luôn cái gi�?định lạc quan ấy. Vấn đ�?không phải là việc Lương Sơn Bá không lấy được Chúc Anh Đài hay Gi�?Bảo Ngọc không kết hôn được với Lâm Đại Ngọc. Vấn đ�?ấy cũng không phải khó giải quyết: c�?hai, Lương sinh và Chúc tiểu thư, cuối cùng cũng biến thành bướm bay lượn bên nhau không còn b�?gia đình hay anh chàng Mã Anh Tài phá thối. Vấn đ�?nghiêm trọng hơn, sâu sắc hơn, quyết liệt hơn, chính là cái th�?mà chúng ta trân trọng gọi là “ái tình�?ấy có thực s�?cần thiết không? Có nên sống chết điên loạn vì nó không? Tình yêu có phải thực s�?xuất phát t�?t�?“con tim�?không? Hay đến từ…con khác? Chúng ta quá quen thuộc với những sáo ng�?v�?tình yêu, cũng như v�?mọi th�?trên đời, đến mức chưa bao gi�?chúng ta hé nhìn thấy “những góc tối bí ẩn�?trong những “hiện thực�?rất thông thường ấy.

Những rối rắm, xung đột, mâu thuẫn, trong văn học truyền thống, Đông cũng như Tây, đều diễn ra trên một nền tảng “hiện thực�?khá vững chắc. Hầu như các nhà văn, nhà thơ, hay ngh�?sĩ, ngay c�?trong thời Trung C�? ít có ai chất vấn cái nền tảng ấy. Nó được triết học, tôn giáo, và lương tri thông thường bảo v�?hết sức k�?lưỡng. Tất c�?những hàng rào phòng v�?ấy khoa học k�?thuật ngày nay đã đập nát hết và quăng những mảnh vụn vào viện bảo tàng. Tôn giáo vẫn sống sót, sau nhiều trận thập t�?nhất sinh t�?thời Khai Sáng (th�?k�?18), và đã quay tr�?lại sân khấu của lịch s�?với một b�?dạng hung hăng hơn bao gi�?hết. Nhà văn và ngh�?sĩ phản ứng một cách tiêu cực hơn: h�?c�?gắng chứng minh, đương nhiên theo một phong cách rất ngh�?thuật, rất văn học, rằng cái mà chúng ta gọi là “t�?chức công việc và cuộc sống theo khoa học�?thực ra ch�?là một trò băng bó vết thương nhảm nhí, vì những vết thương vẫn đang còn r�?máu trong cuộc sống không nằm �?ngoài da, mà nằm sâu thẳm bên trong và cần được chữa lành hơn bao gi�?hết.

Cốt lõi của “ma thuật�?(magic) chính là “đánh lạc hướng,�?“biến không thành có,�?“biến có thành không.�?Các ảo thuật gia khiến chúng ta tr�?thành những con rối trong tay của h�? Chúng ta đã b�?đánh lạc hướng, tưởng lầm những th�?mà chúng ta đang theo đuổi thực s�?có giá tr�? và ném b�?những th�?thực s�?quan trọng vào dòng đời quen thuộc. T�?hại hơn nữa, chúng ta thậm chí còn không có một s�?chọn lựa nào khác. Thông điệp của các nhà văn hiện thực huyền ảo khá rõ ràng: cái mà các bạn quen tưởng là “hiện thực�?thì thật ra đó là “ma thuật.�?Cái mà các bạn chê bai là “huyền ảo/ phi hiện thực�?cái đó mới chính là hiện thực nhìn t�?một viễn cảnh khác thường. Và nếu đẩy s�?lý giải này đi xa hơn, chúng ta lại phát hiện thấy rằng chính Trang T�?mới là ông t�?của ch�?nghĩa hiện thực huyền ảo ch�?không phải mấy họa sĩ người Đức. Câu truyện “Trang Châu mộng h�?điệp hay h�?điệp mộng Trang Châu?�?chính là một câu hỏi triết học đầy thi v�?có th�?dùng làm đ�?t�?cho toàn b�?tác phẩm của Jose Luis Borges. Khi nhà thơ Hàn Mặc T�?viết:

Tôi ngồi dưới bến đợi nường Mơ,

Tiếng rú ban đêm rạn bóng m�?

Tiếng rú hồn tôi xô v�?sóng,

Rung tầng không khí bạt vi lô

(Cô liêu)

“Hiện thực”công ước đã tan v�? không còn gì đ�?phân biệt với th�?giới hoang liêu bên trong nội tâm của tác gi�? Nhà thơ đã nhìn thấy h�?thẳm ngàn đời của một kiếp nhân sinh trong s�?cô đơn cùng cực.

Người viết tiểu thuyết hiện đại đang rơi vào một bi kịch: nếu anh ta- xin cho phép tôi bước qua ch�?nghĩa n�?quyền trong việc s�?dụng ngôn t�?�?đây- mô t�?hiện thực quá t�?m�?và quá “chân thành,�?anh đang làm thay công việc của nhà báo hay s�?gia. Nhưng nếu khăng khăng muốn b�?qua “hiện thực�?trước mắt, anh có nguy cơ tr�?thành một nhà thơ t�?do kém chất lượng. Theo phong cách c�?điển, anh c�?gắng tập trung vào những điểm được cho là đặc trưng nhất của hiện tượng: ví d�?nhân cách hay cá tính của nhân vật, như Julien Sorel của Đ�?và đen, bối cảnh lịch s�?rộng lớn theo kiểu Chiến tranh và hòa bình. Samuel Richardson thì chọn đi vào nội tâm nhân vật thông qua những lá thư (Pamela), nghĩa là phản ánh “hiện thực�?t�?ngôi th�?nhất. Nhưng Don Quixote của Cervantes thì lẫn lộn “hiện thực�?và th�?giới nội tâm của anh ta. Nhìn t�?quan điểm của Sancho Panza rõ ràng anh chàng hiệp sĩ già hết thời kia là một tên d�?hơi, mất trí. Phải chăng ý của nhà văn muốn nói rằng tất c�?chúng ta đều giống Sancho Panza? Khi Nguyễn Du h�?bút viết: “Tri giao quái ngã sầu đa mộng/ Thiên h�?hà nhân bất mộng trung�?(Ngẫu Đ�? ông đang đi trong dòng văn học phản hiện thực, theo đúng nghĩa biến cái “hiện thực�?của thiên h�?thành “nghi phạm�?trong phòng thẩm vấn, nghi ng�?mọi “giá trị�?của nó, dù chưa thực s�?triệt đ�?

Ch�?nghĩa hiện thực huyền ảo trong văn học như vậy đã phảng phất t�?lâu trong văn học th�?giới như một luồng hải lưu ngầm chảy song song với dòng văn học chính thống, nhưng tr�?thành một đặc trưng rõ ràng và sống động thì ch�?có những nhà văn Châu M�?La Tinh, với đỉnh cao là Gabriel Marcia Marquez và Jose Luis Borges, là những cây bút tiêu biểu nhất. Công lao chính của h�?là phá b�?s�?độc quyền của triết học trong việc truy vấn đời sống và đi tìm chân lý, đặt dấu chấm hết cho một cách nhìn hiện thực giản đơn và phiến diện.