Cùng xắn tay đóng góp vào những thành tựu khoa học và biết trân trọng những thành công của đồng nghiệp mới là yếu tố quyết định “tầm vóc” của một nhà khoa học.

Các nhà khoa học đoạt giải Nobel tham dự lễ khánh thành tòa nhà trung tâm hội nghị thuộc Trung tâm quốc tế khoa học và giáo dục liên ngành tại Bình Định ngày 12.8 – Ảnh: Đào Ngọc Thạch- TNO

Có thể cảm nhận rất rõ niềm phấn khởi trên từng gương mặt đại biểu, đặc biệt là các bạn trẻ, khi Hội nghị “Gặp gỡ Việt Nam lần 9” (GGVN) khai mạc ngày 12.8 tại Quy Nhơn, Bình Định với sự tham dự của  hơn 180 nhà vật lý quốc tế, trong đó có 5 nhà khoa học (KH) từng đoạt giải Nobel. Tuy nhiên, ngay cả trước và bên lề hội nghị, đã có tranh luận về ý nghĩa cuối cùng của việc quy tụ hàng loạt tên tuổi lớn tại GGVN lần này cũng như thông điệp quan trọng nhất của nó đối với người trẻ. Thanh Niên đã phỏng vấn 6 nhà vật lý quốc tế về chủ đề trên.

Có ý kiến cho rằng sự tham dự của 5 nhà KH Nobel tại GGVN mang nặng về tính trình diễn nhiều hơn và sẽ khó mà mang lại kết quả nào rõ rệt. Quan điểm của ông về vấn đề này?

Giáo sư Ignatios Antoniadis (Trung tâm nghiên cứu hạt nhân châu Âu (CERN) – Thụy Sĩ): Những ai có suy nghĩ như vậy thì hơi cực đoan. Sự góp mặt của các nhà KH đoạt giải Nobel rõ ràng là nâng đẳng cấp của GGVN lên và tạo sự chú ý trong cộng đồng quốc tế, ngoài việc truyền hứng khởi nghiên cứu cho người trẻ. Cái quan trọng nhất vẫn là giới KH VN sau khi hội nghị kết thúc cần biết tận dụng và phát huy tối đa những lợi ích thiết thực nhất từ GGVN mang lại.

GS Joe Incandela (Mỹ): Theo tôi, điều quan trọng nhất là giải Nobel không nhằm tôn vinh một cá nhân nào cả. Hiểu rộng hơn, giải thưởng này nhằm tôn vinh chính lĩnh vực mà nhà KH đoạt giải đó nghiên cứu, như vật lý. Sự tôn vinh này mang lại một vị thế vững vàng cho ngành đó và từ đó để có thể thu hút được nhiều hỗ trợ cho những nghiên cứu tiếp theo, cuối cùng là tạo ra những thành tựu công nghệ cho nhân loại.

Vì sao lại không đề cao chủ nghĩa cá nhân, thưa ông?

GS Gilles Gerbier (Pháp): Trao giải Nobel cho một (nhóm) nhà KH này không có nghĩa là những nhóm khác không có những thành tựu nổi bật. Do vậy, người ta cũng có lý khi cho rằng giải thưởng không thể “công bằng” cho tất cả các nhà KH được coi là xứng đáng.

GS De Roeck Albert (CERN): Khác với thời của nhà KH Nobel, gần đây các công trình nghiên cứu đưa đến những tiến bộ vượt bậc đều do một nhóm nhà KH thực hiện. Giải Nobel vẫn luôn rất quan trọng nhưng những quy tắc về giải thưởng không theo kịp sự phát triển của KH…

Xem tiếp

(Nguồn: Thanh Niên, 14/8/2013)